Bí quyết phòng-diệt rêu (tảo) hại – Algae Guide _ Phần 1
Cập nhật: 2021-09
Chắc chắn sẽ đến một thời điểm bạn sẽ thấy một số dạng rêu hại xuất hiện trong hồ thủy sinh / hồ cá cảnh (gọi chung là hồ) của bạn. Một số bạn thậm chí nghĩ đến việc từ bỏ sở thích của mình vì rêu hại. Không ai trong chúng ta mong muốn điều này xảy ra!
Sự xuất hiện của rêu hại cho thấy một số "thất bại của hệ thống sinh học". Chúng cho ta biết rõ ràng rằng chúng ta đã phạm sai lầm (hoặc một loạt sai lầm) trong vấn đề thiết lập với thiết bị phù hợp hoặc một số yếu tố môi trường không đúng. Vấn đề là, chúng ta không nên chiến đấu với rêu hại! Chúng ta nên tìm ra nguyên nhân và loại bỏ nguyên nhân này!
Hãy tìm những sai sót về “hệ thống sinh học” trong hồ của bạn. Nghe có vẻ như điều gì to tác lắm, nhưng lời khuyên tốt nhất của chúng tôi là “lắng nghe Thiên nhiên”. Nên biết rằng Thiên nhiên luôn luôn đúng. Chúng tôi đã học được điều này và tích lũy kiến thức từ lý thuyết đến thực hành qua nhiều năm. Chúng tôi khiêm tốn chia sẻ với bạn những bí quyết phòng-diệt rêu hại trong tài liệu hữu ích này!
Trước hết, hãy xem xét điều gì khiến rêu hại xuất hiện?
Sự hiện diện của ánh sáng và amoniac: Hãy nhớ rằng các hồ càng có nhiều ánh sáng (ví dụ các hồ hiện đại, công nghệ cao có nhiều ánh sáng), càng cần ít amoniac để kích hoạt rêu hại phát triển.
Vấn đề là amoniac không thể chỉ được "loại bỏ" - trừ khi bạn thực hiện việc thay nước một lượng lớn hơn, hàng ngày trong hồ của bạn - nhưng đó cũng sẽ là một phương pháp chữa trị triệu chứng. Mục tiêu của chúng tôi là tìm ra nguyên nhân khiến nồng độ amoniac tăng đột biến trong nước của chúng tôi - và đây là nơi bắt đầu gây ra mọi phiền toái. Amoniac xuất hiện do phân hủy các nguyên tố hữu cơ trong nước hồ của bạn. Điều này có thể do nhiều nguyên nhân: bộ lọc bẩn hoặc không hiệu quả, cá chết và vẫn chưa được phát hiện, lá cây bị phân hủy, chất mùn tích lũy...
Trong nhiều năm qua, người ta đã từng nghĩ rêu hại bùng phát là do nitrate (NO3-) và phosphate (PO4) dư thừa. Khoa học hiện đại đã chứng minh rằng điều này hoàn toàn không đúng - ngoại trừ mức độ cực cao của nitrate (trên 50 ppm) và phosphate (trên 5-10 ppm) sẽ hạn chế sự phát triển của thực vật và do đó khiến lá của cây bắt đầu bị phân hủy. Bạn thậm chí sẽ không thể nhìn thấy quá trình phân hủy này bằng mắt thường, ngay cả thối rữa ở mức độ rất nhỏ cũng có thể đã gây tăng rất nhiều amoniac trong hồ, dẫn đến rêu hại sẽ xuất hiện.
Nếu bạn chưa từng sử dụng phân bón thực vật chuyên nghiệp trước đây và bắt đầu sử dụng phân bón thường xuyên, bạn có thể bắt đầu thấy rêu hại xuất hiện và bạn có thể hiểu sai rằng toàn bộ mớ hỗn độn này là do dư thừa chất dinh dưỡng gây ra. Điều này đơn giản là không đúng. Rêu hại cũng giống như thực vật - nhưng ở mức độ tiến hóa thấp hơn: chúng thích các chất dinh dưỡng. Nếu bạn có một hồ thủy sinh chứa đầy rêu hại nhưng chưa thể phát hiện bằng mắt và bạn bắt đầu bón phân, kể cả khi bón phân đúng cách, rêu hại cũng sẽ bắt đầu phát triển mạnh - cùng với cây của bạn. Một vấn đề rêu hại không đáng kể trước đây (vốn được gây ra bởi một nguyên nhân nào đó) bổng dưng xuất hiện, lúc này đây rêu hại sẽ bắt đầu được nhìn thấy. Điều này khiến cho nhiều người khác sẽ nghĩ rằng rêu hại là do dư thừa chất dinh dưỡng gây ra.
Giải pháp cho vấn đề xử lý rêu hại không phải là ngưng dùng hoặc bắt đầu cắt giảm phân bón. Giải pháp là loại bỏ nguyên nhân. Ví dụ, nếu nguyên nhân đơn giản là do thiếu chất dinh dưỡng thì bạn nên tiếp tục bón phân và loại bỏ rêu hại bằng thủ công cho đến khi chúng biến mất. Nếu vấn đề căn bản không phải chỉ là việc thiếu chất dinh dưỡng, thì hai việc làm trên sẽ không đủ, vì nguyên nhân căn bản của rêu hại ban đầu vẫn còn tồn tại. Bạn sẽ cần phải tìm ra các nguyên nhân khác gây ra rêu hại trong trường hợp này.
Hướng dẫn này sẽ giúp bạn tìm ra các nguyên nhân khác nhau cho sự xuất hiện của rêu hại và sẽ giúp bạn giải quyết những nguyên nhân đó. May mắn thay, các loại rêu hại khác nhau sẽ chỉ ra các nguyên nhân hơi khác nhau, vì vậy bạn sẽ có đầu mối để bắt đầu tìm thấy nguồn gốc gây ra rêu hại trong hồ của bạn.
Xem tất cả sản phẩm hỗ trợ phòng-diệt rêu hại
Cá bút chì Thái |
Tép Amano |
Ốc Neritina |
Dao cạo rêu |
Dung dịch CO2 |
Lọc váng |
CÁC LOẠI RÊU HẠI (ALGAE TYPES)
Tảo nâu - Tảo cát (Brown Algae – Diatoms (Diatomaceae))
Nguyên nhân: ánh sáng yếu trong hồ cũ, không CO2 hoặc nồng độ amoniac cao trong các hồ mới được thiết lập. Tảo nâu thích sự hiện diện của amoniac và silicate - sau đó có thể bắt nguồn từ cát, sỏi chất lượng kém, đá không thích hợp để sử dụng trong hồ thủy sinh, vật liệu lọc dựa trên zeolite [khoáng chất silicat nhôm, hợp chất khoáng sét, được sử dụng rất phổ biến trong nuôi trồng thủy sản] và cũng có thể đến từ nước máy. Tảo nâu có hai loại phổ biến: loại đầu tiên tạo ra một lớp bề mặt màu nâu nhầy nhụa, loại còn lại là các sợi màu nâu mỏng. Tảo nâu không phải là một loại rêu hại "nguy hiểm", chúng có thể được loại bỏ dễ dàng (chỉ bằng cách lau bề mặt kính của hồ) và chúng biến mất dễ dàng. Những loài ăn rêu hại như cá Oto sẽ tiêu diệt tảo nâu và loại bỏ chúng một cách nhanh chóng. Trong hồ thủy sinh công nghệ thấp (không CO2), bạn sẽ cần tăng cường độ ánh sáng (tăng giờ chiếu sáng) - nhưng hãy nhớ rằng tăng ánh sáng sẽ dẫn đến nhu cầu CO2 và phân bón cao hơn. Với hồ thủy sinh công nghệ cao mới, tảo nâu sẽ tự biến mất theo thời gian. Cố gắng loại bỏ tảo nâu về mặt vật lý và giúp sự phát triển của vi khuẩn nitrate hóa. Sự xuất hiện tảo nâu trong hồ thủy sinh cũ, nhưng được chiếu sáng đúng cách, sẽ cho thấy chất lượng nước kém và có sự hiện diện của silicate.
Rêu đốm xanh (Green Spot Algae - GSA (Choleochaete))
Các đốm nhỏ, tròn trên bề mặt cứng - dễ thấy nhất trên bề mặt kính của hồ. Chúng cũng sẽ xuất hiện trên các loại cây phát triển chậm, thường là các loại ráy thủy sinh. Đó là “rêu hại” của hồ thủy sinh bình thường, bạn có thể sẽ thấy chúng có mặt trong tất cả các hồ thủy sinh.
Rêu đớm xanh thích ánh sáng mạnh và bùng phát khi nồng độ phosphate và / hoặc CO2 thấp. Rêu đớm xanh bám chặt vào các bề mặt khác nhau để những loài ăn rêu hại sẽ không thực sự loại bỏ chúng. Ốc Neritina (ốc mắt trâu) và họ hàng của chúng sẽ loại bỏ một phần rêu đớm xanh - nhưng không hiệu quả hoàn toàn. Sử dụng dao cạo rêu hại để loại bỏ rêu đớm xanh khỏi kính và trồng lại các cây phát triển chậm chịu được ánh sáng yếu ở những khu vực râm mát. Với hồ thủy sinh ánh sáng trung bình, bạn nên chú ý đến việc thay nước thường xuyên và cải thiện hệ thống lọc hiệu quả; với hồ thủy sinh có ánh sáng mạnh, bạn kiểm tra hiệu quả của chế độ bón phân và liều lượng CO2. Vì rêu đớm xanh chủ yếu là do thiếu phosphate, bạn hãy bắt đầu thêm nhiều phosphate để giải quyết nguyên nhân chính.
Rêu bụi xanh (Green Dust Algae – GDA)
Xin xem tiếp Phần 2; Xin xem tiếp Phần 3; Xin xem tiếp Phần 4; Xin xem tiếp Phần 5